projekt koordynowany przez
Centrum UNEP/GRID-Warszawa
i Ambasadę Francji w Polsce
ECO-MIASTO 2023:
KonkursKonferencja

Miasta. Ludzie. Przyszłość. 

Szukamy rozwiązań, które sprawią, że polskie miasta staną się bardziej przyjazne mieszkańcom i ich potrzebom. Wiemy, że wiele ośrodków w Polsce postawiło sobie za cel sprostanie dzisiejszym wyzwaniom: społecznym, środowiskowym i gospodarczym, przy jednoczesnym przekształcaniu swoich przestrzeni w miejsca doskonałe do życia, pracy i rekreacji. 

Kategorie konkursowe edycji 2023:

Odpady, gospodarka o obiegu zamkniętym

W kategorii konkursowej „odpady, gospodarka o obiegu zamkniętym” oceniane będzie podejście miast do wdrażania modelu gospodarki obiegu zamkniętego (GOZ), czyli takiego modelu, który ma na celu efektywne wykorzystanie zasobów poprzez minimalizację odpadów, długoterminowe zachowanie wartości produktów i materiałów, redukcję zużycia zasobów pierwotnych, tworzenie zamkniętych pętli produkcji produktów przy jednoczesnym zachowaniu ochrony środowiska i generowaniu korzyści społeczno-ekonomicznych. Innymi słowy ocenie poddane zostanie przejście miast z modelu gospodarki liniowej (pozyskanie surowca - produkcja - użytkowanie - utylizacja odpadu) na model cyrkulacyjny (produkcja - użytkowanie – wykorzystanie odpadu jako surowca w kolejnym cyklu produkcyjnym). GOZ stanowi niejako holistyczną strategię, która ma za zadanie rozwiązać zarówno problem niszczących środowisko odpadów, jak i marnowania cennych surowców. Jest wyrazem świadomej troski o klimat i dalsze losy naszej planety, a także zdrowie mieszkańców miast.

Zielono-błękitna infrastruktura

W kategorii konkursowej „zielono-błękitna infrastruktura” oceniane będzie podejście miast do planowania, projektowania i zarządzania infrastrukturą miejską i krajobrazową w sposób, który integruje elementy przyrodnicze, ekologiczne i wodne. Jest to idea, która zakłada tworzenie i odtwarzanie ekosystemów miejskich, w celu poprawy jakości życia ludzi, zrównoważonego rozwoju oraz ochrony i odtwarzania środowiska naturalnego. Zielona infrastruktura odnosi się przede wszystkim do systemu zielonych przestrzeni, takich jak parki, ogrody, lasy, tereny zielone, które pełnią funkcje ekologiczne i społeczne w mieście. Ma na celu poprawę jakości powietrza, ochronę bioróżnorodności, regulację klimatu, redukcję zanieczyszczeń oraz zapewnienie miejsc rekreacji i wypoczynku dla mieszkańców. Błękitna infrastruktura natomiast odnosi się do systemu wodnego, takiego jak rzeki, strumienie, jeziora, mokradła, stawy. Ma na celu zarządzanie wodą deszczową, poprawę jakości wód, ochronę przed powodzią, stworzenie siedlisk dla organizmów wodnych oraz dostarczanie atrakcyjnych przestrzeni dla mieszkańców.

Zrównoważona mobilność

W kategorii konkursowej „zrównoważona mobilność” oceniane będzie podejście miast do transportu i przemieszczania się w sposób, który pozwoli zminimalizować negatywne skutki dla środowiska, społeczeństwa i gospodarki, jednocześnie zapewniając wygodne i efektywne metody podróżowania w mieście. Głównym celem zrównoważonej mobilności jest bowiem zredukowanie negatywnego wpływu transportu na zmiany klimatyczne, zanieczyszczenie powietrza, zużycie energii i zatłoczenie miejskie. Ocenie poddawane będą działania miast podejmowane w poszczególnych kategoriach i zakresach:

  1. Transport publiczny: promowanie i inwestowanie w sieć publicznego transportu, taką jak tramwaje, autobusy, metro, pociągi.
  2. Transport pieszy i rowerowy: tworzenie bezpiecznych i przyjaznych środowisk dla pieszych i rowerzystów poprzez budowę chodników, ścieżek rowerowych, pasów dla rowerów. Zachęcanie do korzystania z tych środków transportu poprzez promowanie aktywności fizycznej i zapewnianie odpowiednich udogodnień, takich jak stojaki rowerowe.
  3. Elektromobilność: przesiadka na pojazdy elektryczne, takie jak samochody elektryczne, rowery elektryczne, skutery elektryczne itp., które nie emitują spalin.
  4. Carpooling i carsharing: promowanie współdzielenia samochodów poprzez organizację carpoolingu, czyli wspólnych podróży oraz carsharingu, czyli wynajmu samochodów na krótki okres.
  5. Planowanie przestrzenne: tworzenie zrównoważonych planów przestrzennych, które integrują różne środki transportu, takie jak mieszkania, miejsca pracy, sklepy i usługi w bliskiej odległości od siebie.
  6. Technologie transportowe: wykorzystywanie nowoczesnych technologii, takich jak inteligentne systemy zarządzania ruchem, aplikacje mobilne, inteligentne parkingi, które pomagają zwiększyć efektywność systemów transportowych.

Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii, jakość powietrza

W kategorii konkursowej „efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii, jakość powietrza” oceniane będzie podejście miast do wdrażania strategii, technologii i praktyk mających na celu zmniejszenie zużycia energii i poprawę jej wydajności, co w efekcie prowadzi do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych, ograniczenia zależności od paliw kopalnych oraz poprawy jakości powietrza. Dążąc do poprawy efektywności energetycznej miasta powinny dokonywać zmian polegających na:

  1. Redukcji zużycia energii poprzez zastosowanie bardziej efektywnych technologii i urządzeń.
  2. Wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii, takich jak energia słoneczna, energia wiatru, energia geotermalna i energia wodna, co przyczyni się do redukcji emisji gazów cieplarnianych i ograniczenia zależności od paliw kopalnych.
  3. Efektywnym zarządzaniu energią poprzez monitorowanie, kontrolę i optymalizację zużycia energii.
  4. Edukacji i podnoszeniu świadomości społecznej w zakresie efektywności energetycznej oraz korzyści wynikających z oszczędzania energii.

 

Laureaci

EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA, OZE, JAKOŚĆ POWIETRZA

  • Warszawa (miasto powyżej 100 tysięcy mieszkańców) za konsekwentne działania na rzecz poprawy efektywności energetycznej (program STOP SMOG, modernizacja oświetlenia ulicznego) oraz promowanie odnawialnych źródeł energii.
  • Konin (miasto do 100 tysięcy mieszkańców) za kompleksowe podejście do poprawy efektywności energetycznej budynków, a także za inicjatywę edukacyjną, wspierającą mieszkańców w poprawie efektywności energetycznej i redukcji zanieczyszczeń w gospodarstwach domowych.

ODPADY, GOSPODARKA O OBIEGU ZAMKNIĘTYM

  • Poznań (miasto powyżej 100 tysięcy mieszkańców) za wysoki poziom recyklingu i innowacyjne działania związane z recyklingiem odpadów komunalnych, oraz m.in. projekt “Gratowiska”, który umożliwia ponowne wykorzystanie przedmiotów.
  • Kępno (miasto do 100 tysięcy mieszkańców) za efektywne działania zapobiegające powstawaniu odpadów, w tym "klamotowisko" oraz za kampanie edukacyjne promujące odpowiedzialną gospodarkę odpadami.

ZIELONO-BŁĘKITNA INFRASTRUKTURA

  • Jury zdecydowało nie przyznać nagrody głównej w grupie miast powyżej 100 000 mieszkańców,
  • Niepołomice (miasto do 100 tysięcy mieszkańców) nagroda za projekt "Błonia Niepołomickie" czyli nowy park o powierzchni prawie 6 ha, ulokowany niedaleko Zamku Królewskiego.

ZRÓWNOWAŻONA MOBILNOŚĆ

  • Rybnik (miasto powyżej 100 tysięcy mieszkańców) za innowacyjne podejście do transportu zbiorowego, w tym zakup autobusów elektrycznych oraz budowę ogólnodostępnej stacji zasilania pojazdów wodorem. Miasto prowadzi także działania zachęcające mieszkańców do korzystania z transportu zbiorowego.
  • Ostrowiec Świętokrzyski (miasto do 100 tysięcy mieszkańców) za zaangażowanie w rozwój zrównoważonej mobilności miejskiej, inwestycje w infrastrukturę i usługi transportu publicznego, a także za konsekwentne podejście do ekologicznego transportu.

Wyróżnienia przyznano miastom:

  • Poznań za kompleksowe podejście do planowania zielono-błękitnej infrastruktury, obejmujące adaptację do zmian klimatycznych, ochronę różnorodności biologicznej oraz aktywne zaangażowanie i edukację społeczeństwa.
  • Piaseczno za dbałość o naturalne siedliska przyrodnicze w tkance miasta oraz za głębokie zrozumienie problemów środowiskowych.
  • Gdynia za wieloletnie inicjatywy promujące rozwój ruchu rowerowego.
  • Kraków za kompleksowe podejście do gospodarki odpadami oraz za prowadzenie licznych działań edukacyjnych dot. gospodarki odpadami skierowanych do mieszkańców.

Nagrody specjalne partnerów strategicznych projektu: 

  • Nhood Polska przekazało 12 000 zł na szkolenia z zakresu zrównoważonego rozwoju dla Piaseczna
  • Renault Polska umożliwi miesięczne użytkowanie elektrycznego auta Renault Megane władzom miast Rybnik i Ostrowiec Świętokrzyski
  • Fundacja Veolia postanowiła przyznać swoje nagrody dla Poznania i Warszawy -- zakup krzewów i sfinansowanie ich nasadzeń, w miejscach wskazanych przez Miasta.

Edycje programu

Chcesz być na bieżąco?Zapisz się na newsletter!

Jeśli masz jakiekolwiek dodatkowe pytania dotyczące projektu, to napisz do nas:
kontakt@eco-miasto.pl

Organizatorzy projektu

© UNEP/GRID-Warszawa 2013-2024